Może się wydawać, że obowiązki właściciela nieruchomości: domu lub mieszkania, które wynajmuje, kończą się wraz z przyjęciem kaucji, pierwszego czynszu i przekazaniem kluczy. Tymczasem w okresie wynajmowania nieruchomości osobom trzecim, jej właściciel w dalszym ciągu nie zostaje zwolniony z licznych obowiązków. Ta sama sytuacja dotyczy osób, które wynajęły od kogoś mieszkanie lub dom.
Obowiązki po stronie właściciela
Podstawowym obowiązkiem właściciela danej nieruchomości jest należyte przygotowanie domu czy mieszkania tak, aby było one w stanie zdatnym do użytku i nie obligującym przyszłego najemcy do dokonywania napraw już na starcie. Istnieje oczywiście możliwość, by obie strony umówiły się co do wynajmu na innych zasadach. Na przykład jeśli wynajmujący ma lokal wymagający remontu i znajdzie potencjalnego najemcę, który zgodzi się wyremontować go w zamian za znaczące obniżenie czynszu, to istnieje oczywiście taka możliwość. Wskazane jest jednak, aby stosowny zapis znalazł się w umowie łączącej obie strony.
Wynajmujący powinien ponadto poinformować najemcę o dokładnym stanie technicznym lokalu a także ustalić z nim, za jakie naprawy odpowiada która ze stron. Często zdarza się bowiem, że w przypadku konieczności wykonania jakiejś naprawy technicznej lub niewielkiego remontu, każda ze stron uważa, iż to ta druga powinna pokryć koszty.
Z całą pewnością właściciel nieruchomości musi zapewniać sprawne działanie wszelkich instalacji oraz urządzeń znajdujących się w domu czy mieszkaniu, które umożliwią osobom najmującym lokum korzystanie z mediów, miedzy innymi wody, źródeł ciepła czy gazu.
Obowiązki po stronie najemcy
Koszty dokonywania drobnych napraw leżą już po stronie najemcy. Ma on ponadto w obowiązku przede wszystkim przestrzegać zasad przedstawionych mu przez wynajmującego. Jeśli na przykład wynajmujący zastrzegł, że nie wyraża zgody na przetrzymywanie na terenie posesji zwierząt, to najmujący powinien uszanować ten wymóg. Ponadto najemca musi dbać o dobre relacje dobrosąsiedzkie, a więc nie czynić niczego na szkodę innych lokatorów budynku lub mieszkańców z najbliższej okolicy.
Musi on również pamiętać o tym, by po okresie najmu oddać lokal w stanie niepogorszonym. W przeciwnym wypadku zostanie obciążony przez wynajmującego kosztami napraw, lub koszty tych napraw zostaną zaspokojone z kaucji, którą najemca wpłacił wynajmującemu. Szczegółowy wykaz napraw, jakimi obarczony jest najemca, znajduje się w ustawie o ochronie praw lokatorów. Jeśli ustawa ta nie określa, czy w konkretnej sytuacji kosztem naprawy powinien być obciążony wynajmujący czy najemca, zakłada się, że koszt ten jest po stronie właściciela nieruchomości.
Do głównych obowiązków najemcy zalicza się jednak przede wszystkim płacenie czynszu w wyznaczonym przez wynajmującego terminie.
Kwestie finansowe między stronami
O ile umowa nie stanowi inaczej, to czynsz za wynajem mieszkania lub domu płatny jest zawsze z góry, maksymalnie do 10.go dnia każdego miesiąca. Wynajmujący ma ponadto prawo podniesienia opłaty za wynajem, jednak nie częściej, niż raz na pół roku. W przypadku chęci zakończenia najmu lub wynajmu, obie strony mają prawo do wypowiedzenia umowy w ustalonym umową okresie wypowiedzenia.
Fundamentalną kwestią jest przede wszystkim ustalenie przez obie strony zasad i warunków już na samym początku. Pomoże to uniknąć ewentualnych nieporozumień, a także rozstania się wynajmującego i najemcy w nieprzyjaznych warunkach.
Magdalena Paluch
Dział Analiz WGN
